Elî Herîrî (1009-1078)

Hayatı hakkında pek az şey bilinen ve Eli, Eliyo, Şeyh Elî gibi mahlaslar da kullanan Eli Heriri, 1009 yılında Hakkari’ye bağlı Şemdinli ilçesi yakınlarındaki Heriri köyünde doğdu ve 1078’de öldü. Bazı tarihçiler de onun Soran bölgesindeki Herir köyünde doğduğunu yazmaktadırlar.

 Abdülsamedi Babek ( (972-1019)

İbni Helkan (İbn-i Hallikan) Babek’in 972’de Hakkâri’de doğduğunu ve 1019 yılında öldüğünü yazmaktadır. O’nun Haldiyan Hükümeti sırasında yaşadığını ileri sürenler de bulunmaktadır. Yine 938-995 tarihlerini zikreden isimler de var. Ancak verilen ilk tarihlerin daha çok kabul gördüğü gözlenmektedir. Babek, yaşadığı dönemde yüksek sınıflar ve aydınlar arasında kabul gördüğü gibi halk arasında da sevilir ve okunurdu.

Fakiye Teyran (1561-1644)

1561 yılında Müküs’te (Van-Bahçesaray) doğan ve klasik Kürt şiirinin en önemli şairlerinden olan Fakiye Teyran; (Kuşların Fakihi, Kuşların Öğrencisi), Fakiye Heşeti (Heşetli Feki), Miks, Fakiye Gerok (Gezgin Fakih, Dilenen Fakih), Mir Mih ve Muhemed gibi adları da kullandı. Bunların yanında “Mim” ve “He” harflerini müstear ad olarak kullandığı şiirler bulunmaktadır . Bu adın ise Muhemede Hekari’nin (Hakkârili Muhemed) kısaltması olduğu kaydedilmektedir. Hakkında en çok menkıbe anlatılan şairlerimizden biridir. Sufi ve dindar bir kişiliği olduğu gibi mizahi yönü de gelişkindir. Özellikle “Ey Av u Av” adlı su ile ilgili kasidesi ve “Şeyh Bersise ‘Abid” adlı destanları meşhurdur. O’nun adına son iki yıldır, doğduğu ve öldüğü yer olan Van’ın Müks ilçesinde festivaller düzenlenmektedir.

Ahmedi Hanî (1650-1706)

Büyük şair ve düşünür. Ahmedi Hani, 1651 yılında Doğubayazıt’ta doğdu. Şeyh Elyaz’ın oğludur. Bazı kaynaklarda babasının adının ‘Rüstem’ (ya da ‘Rustem Beg’) olduğu ileri sürülmektedir. Doğum yerine ilişkin olarak da farklı yorumlar bulunmaktadır. A. Sucadi, Ahmedi Hani’nin Haniyan aşiretine mensup olduğunu ve Bazid’de (Doğubeyazıt) doğduğunu belirtmektedir. Başka bazı araştırmacılar ise Hakkâri’nin Hani köyünde ya da aynı şehrin Hanasegundan köyünde doğduğunu ileri sürmektedir. (Ferhad Şakeli, Mem u Zin’de ... 18-19) Şakeli, tarihsel dayanaklar göstererek Hanî’nin Hakkâri çevresinde yaşayan Haniyan aşiretinden olduğunu söylemektedir. 1706 ‘da vefat eden Hani’nin kabri ,Ağrı’nın Doğubeyazıt ilçesinde yer almaktadır.

  Melaye Bateyi (1675-1755)

Mela Huseyin Bateyi 1675 yılında Hakkâri’nin Batê köyünde doğdu. Babasının ismi Mustafa’dır. Koçer bir aileden geldiği ve ağabeyi Mela Ehmed’in Piros’an köyü imamı olmasından sonra ailecek oraya yerleştiklerini diğer akrabaları belirtiyorlar. Mela Huseyin, ağabeyi Mela Ahmed’in yanında Kur’an’ı Kerim ve diğer kitaplarıını okuduktan bir süre sonra Hakkari Zeynel Bey medresesine girdi ve orada eğitimini tamamladı. Bir süre Müküs’teki Mir Hesenê Veli medresesine devam ettiği de rivayet ediliyor. Uzun yıllar Hakkari beylerinden İbrahim Han Bey’in himayesinde yaşadı ve 1700 yılında kurulan HakkariMeydan Medresesinde müderrislik yaptı. Daha sonra köyü olan Bate’ye gitti ve orada öğrenci yetiştirmeye devam etti. Mela Huseyin Bateyi’nin en çok tanınan mesnevisi mevlididir. Ayrıca sevgi, aşk ve doğa üzerine birçok şiiri vardır.

Pertev Bey Hekari (1777-1841)

Perto, Pertev Bey, Pertevi, Mustafa Bey, Şah Pertevi Hekari ve Ebasi mahlaslarını da kullanan şair, 1777 yılında Hakkâri’de doğdu. Dini eğitimini Hakkâri Mirlerinin sarayında alan şair, 1841 yılında Hakkâri’de öldü. Botan ekolünden olan şair, özellikle Melayê Ciziri’nin etkisi altında kalmıştır. Eladin Sicadi ve Mihemed Eli Evni’ye göre Divan’ını 1806’da tamamlamıştır.