HAKKARİ İL KÜLTÜR VE TURİZM MÜDÜRLÜĞÜ

Ters Lale

              Ters Lale

         Bilimseladı Fritillaria imperialis veya Ters lale, genellikle soğuk iklimlerde yetişen  bir bitki türüdür. Ülkemizde doğal bir şekilde Hakkari, Tunceli, Afşin, Şırnak, Erzurum ve Adıyaman'da yetişmektedir. Dünya genelinde ise Asya ülkelerinde, Anadolu'dan sonra doğuya doğru İran, Afganistan, Pakistan ve Himalayala'da yetişir. Çok soğuk havalarda yaprakları donabilir. Ancak bu yapraklar güneşi görmesiyle birlikte yeniden gelişmeye ve büyümeye devam ederler. Türkiye'de ağlayan gelin olarak da adlandırılan bu bitkinin çiçeği değişik renklerde ve lalenin tersine yere doğru bakarlar. Değişik renk seçeneklerinin bulunması bitkiye estetik bir görünüm katar. Yabani formları ise genellikle turuncu veya kırmızı renklerdedir. Yere doğru bakan çiçeklerin üzerinde, bitkinin taç şeklinde yaprakları bulunur. Doğada yetişen türleri, fare ve köstebek gibi hayvanların bulunduğu, toprağı bol havalandırılmış olan yerlerde daha sıklıkla görülür.

Ters Lale (12).jpg 
           
          Çoğunlukla her dalında altı adet çiçeği bulunmaktadır. Çiçekleri oluşumundan itibaren ters bir şekilde büyüme gösterir. Bitkinin boyu genellikle 60 ila 80 cm. arasında değişiklik göstermektedir. Dayanıklı bir tür olan bitki, çiçeklerinin ters durması nedeniyle ünlenmiştir. HAkkari deyince asıl akla gelen Ters Lale'dir. Hakkari, Yüksekova ve Şemdinli yöresinde, doğal ortamda yetişmektedir. Ters Lale'nin yukarıda yetişme alanları verilmiş olsa da ana vatanı (Gen Merkezi) Hakkari olarak bilinmektedir. Karlı Dağların zirvesinde 1400-2500 rakımda, karların içinden filizlenen Ters Laleler, sarı, kırmızı, turuncu renkleriyle, kadife görünümlü dokusuyla kısa ömürlü ama dünyanın en nadide kır çiçeklerinden biridir. tıpkı kelebekler gibi; bilindiği üzere kelebeklerde çok renkli ve sevimli canlılardır fakat ömürleri 2-14 gün sürmektedir. Doğa harikası olan Ters Laleler görenlerin gözlerini kamaştırmaktadır. 


Ters Lale.jpg

          Ters Lale halk arasında 'Ağlayan Gelin', 'Ağlayan Lale' olarak da adlandırılmaktadır. Bir Efsaneye göre, geçmişte Hakkari'de yaşayan Asuriler, Ters Lale'ye her sabah göbeğinden su yayması nedeniyle (Hz. İsa'nın çarmıha gerilmesi üzerine ağlayan Meryem Ana'nın gözyaşlarıyla özdeşleştirildiğinden) 'Ağlayan Lale' adını vermişlerdir. Bu sebepten olacak ki Hıristiyan aleminde Ters Laleler kutsal çiçekler olarak kabul görmektedirler.