Kayak ve Kış Sporları

Kış mevsiminde kar kalınlığının yaklaşık dört metreyi bulduğu dağların ve aynı zamanda yüksek rakımlı yaylaların bulunduğu Hakkâri’de, yılın en az altı ayı kayak keyfi yaşanabilmektedir. Ülkemizde kayakla en erken tanışıp en son vedalaşan illerin başında Hakkâri gelmektedir. Hakkâri’de yağan kar, kayak ve kış sporları için çok elverişlidir. Hakkâri temiz ve güzel havada kayak yapmanın, dağ havası almanın keyfini doyasıya yaşanabileceği doğa harikası bir yerdir. Hem amatör kayakçılar hem de profesyonel kayakçılar için oldukça elverişli pistler bulunmaktadır. Şehir merkezine 12 kilometre mesafede bulunan 2 bin 800 rakımlı merkezde, amatör ve profesyonel kayakçıların kullanabildiği Toplam uzunluğu 10 km olan 6 farklı pisti bulunmaktadır. Söz konusu pistler ulusal ve uluslararası müsabakaların yapılabileceği standartlara sahiptir. 1165 metre uzunluğuna sahip 4 koltuklu telesiyej, 680 metre uzunluğuna sahip teleski ve 200 metre uzunluğa sahip kapalı yürüyen banttan oluşan 3 farklı mekanik sisteme sahip olup ayrıca gece kayağı için ışıklandırma ,3 katlı dağ evi, 2 katlı restaurant, 2850 metre rakımda tek katlı zirve kafe bulunmaktadır.
Bu alt ve üst yapı olanaklarıyla Mergabütan Kayak Merkezi bölgenin en aktif kayak merkezlerinden biridir. İran ve Irak illelerine yakın olması, Dogu- Güneydogu illerindeki kayak merkezlerinin az sayıda olması ve kayak sezonunun diğer kayak merkezlerine göre daha uzun sürmesi nedeniyle, Mergabütan Kayak Merkezi kış sporları tutkunlarının en uğrak adreslerinden biri haline gelmiştir. Kristal kar yapısına sahip olan bölgede suni karlama  sisteminin kurulması içinde Hakkari Valiliği tarafından süreç başlatılmıştır.

Mergabüt Kayak Merkezi

Dağcı ve kayakçıların tutkusu olan tur kayağı için Hakkâri’de 2700 m. rakımdan başlayıp 3700 m. rakımlara kadar varan pistler bulunmaktadır. Bu pistlerin başlıcaları; Bercelan Yaylası (2800 m - 3700 m), Cennet Cehennem Vadisi (2600 m - 3400 m), Cilo Sat Gölleri (2500 m - 3300 m) Bay Köyü  (2200 m - 2900 m)'dir.

Ayrıca Hakkâri merkeze 12 km uzaklıkta bulunan Mergabüt kayak tesislerinde atlı kızak için ideal parkurlar mevcuttur. Atlı kızak Hakkâri’de alternatif kış sporları olarak gösterilebilecek bir potansiyele sahiptir. Kış sporlarının ülkemizde daha etkin olarak tanınmasına imkân verecek bu tesisler, aynı zamanda gençlerin bu sporlara olan ilgisini arttırmaya olumlu katkılar sunacak kaliteye sahiptir.

       Rafting

Zap Suyu üzerinde, 189 km'lik parkurda rafting yapma imkanı bulunmaktadır. 86,5 m3/sn. ortalama debisi ile Türkiye’nin en hızlı akan akarsularından biri olan Zap Suyu, rafting yapmak için ülkemizdeki en doğru adreslerin başında gelmektedir. Zap Suyu, hem yeni başlayanlar hem de adrenalini en yüksek seviyede yaşamak isteyen profesyonel sporcular için uygun rafting parkurlarına sahiptir. Bir taraftan Zap'ın azgın sularıyla mücadele ederken, diğer taraftan vadideki doğa ile başbaşa kalma heyecanı sunabilen nadir yerlerden biridir Zap Suyu'nda rafting yapmanın sunduğu bir diğer ayrıcalıklı fırsat ise vadi boyunca doğal yapılarını hiç kaybetmemiş olan yol üstü köylerdir. Bu köylerde mola verip, köylerin kendine özgü kültürlerinin ürünü olan yöresel kahvaltı ve yemekleri tatma imkanı elde edilebilmektedir.

Zap Suyun'da Rafting

Hakkâri coğrafyasında rafting sporu için Zap Suyu'nun yanı sıra Yüksekova Nehil Çayı ile Şemdinli Pesan Çayı pek çok doğal parkura sahiptir.

       Dağcılık

Türkiye’nin güneydoğu ucunu oluşturan, doğuda İran ve güneyde Irak sınırına kadar uzanan Hakkâri ili, Türkiye’nin en değişken topografyaya sahip dağlık yörelerinden biridir. Doğu Anadolu Bölgesinin güneydoğusunu oluşturan ve “Hakkâri Yöresi” olarak adlandırılan bu alan kuzeyden Asya ve güneyden Arabistan platformlarının birbirlerini itmeleri veya diğer bir ifadeyle yaklaşmaları neticesinde sıkışmış ve yer yer kıvrımlar oluşturmak ve yer yer de kırılmak suretiyle yükselmiştir. Yükselen bu dağlık alanlar genellikle kuzeyden güneye ve doğudan batıya uzanan akarsularla parçalanmış çok dik ve derin vadilerin oluşmasına neden olmuştur. Şüphesiz yörenin bu oluşum sürecinin jeolojik zaman dilimi içerisindeki yerinin yeni sayılması ve maruz kaldığı basınç, morfolojik bir birim olan ovalık alanların son derece sınırlı kalmasına neden olmuştur.

Bilindiği üzere sıradağ oluşumunun önemli bir bölümü üçüncü Jeolojik dönemde gerçekleşmiştir. Oluşumunu büyük ölçüde üçüncü ve dördüncü jeolojik devirlere borçlu olan ülkemiz bu nedenle genç bir yapıya sahiptir. Hakkâri ili bu özelliğin belirgin olarak görülebileceği bir yerdir. Dağların yüksek ve sivri dorukları, derin uçurumların olduğu vadiler, düzlük sayılabilecek alanların azlığı, engebenin çok fazla oluşu bunun en açık göstergesidir. Türkiye’de Alp-Himalaya Kıvrım Sistemi içerisindeki sıradağlar, kuzeyde Kuzey Anadolu Dağlarını (Karadeniz’e paralel uzanan), güneyde ise Toros Dağlarını oluştur. Hakkâri il sınırları içerisindeki dağlar bu uzantının devamı olup Güneydoğu Torosları olarak bilinmektedir. Doğuya doğru genel olarak yükselme gösteren ülkemiz sıradağları Hakkâri ilinde doruk noktasına ulaşır. Bu sistem içerisindeki Cilo Dağı (Reşko zirvesi, 4135 m.), ülkemizdeki sıradağlar içerisinde en fazla yükseltiye sahip olup Türkiye’nin en yüksek ikinci zirvesine sahip dağdır. Alp-Himalaya Kıvrım Sistemi içerisinde şekillendirilmiş olan Hakkâri dağları, Arabistan, Anadolu ve Avrasya levhalarının hareketi sonucunda ortaya çıkmıştır. Bu durum, Güneydoğu Torosları'nın doğu ucunu oluşturan Hakkâri Dağlarını engebeli bir hale getirmiştir.

Cilo Dağlarında Dağcılık

Özgürce gezip tırmanabilecek, kamp yapılabilecek Cilo Buzul sıradağlarında keşfedilmeyi bekleyen 3000 m. üzerinde onlarca zirve mevcuttur. Hakkâri’de zirve tırmanışı, kamp veya doğa yürüyüşleri gibi değişik faaliyetler yürütülebilecek başlıca dağlar şöyle sıralanabilir. İl merkezinde Cilo Buzul Sıradağları; Türkiye’nin en yüksek ikinci zirvesi olan Reşko (Uludoruk/Durik) Zirvesi 4135 m, Suppa Durek 4130 m Büyük Hamza  4116 m, Küçük Hamza (Bobek) 3980 m,Köşedireği 3932 m, Kadın Parmağı 3858 m, Poyraz  3900 m, Karadağ 3765 m, Büyük Yaka, 3310 m, Merkezin doğusunda; Sümbül Dağı batı zirvesi 3487 m, Doğuzirvesi  (spi dağı) 3592 m, Kürek Dağı 3350 m, Kurt Dağı ( 3910 m, Türkünal Tepesi 3540 m, Merkezin güneyinde; Mehed Dağı 2950 m, Merkezin batısında; Çungur Tepesi 3050 m, Akçalı Tepesi 3465 m, İkiyaka doğusu 3350 m, Kayacan Dağı 3607 m, Ağaçdibi Köyü doğusunda.Yüksekova’da bulunanlar; Sat Dağı 3540 m, 3356 m, Samdi Dağı 3811 m, Kelyanü Dereçi 3695 m, Mor dağı 3807 m, Esendere’de, Kandil Dağı 3365 m, Basamak köyünde. Çukurca’da bulunanlar; Karadağ 3460 m, Cevizli Köyünde. Gare Dağı 3390 m, Samur dağı 3234 m, Şemdinli’de bulunanlar; Çimen Dağı 3150 m, Alan   köyü güneyinde bulunmaktadır.

Hakkâri bölgesinde bulunan başlıca buzullar ise şöyle sıralanabilir; Reşko Buzulu, , Suppadurek Buzulu, Köşedireği Buzulu, İz bırak Buzulu, Çiçek Vadisi Buzulu.

İzbırak Buzulu


Suppa Durek (Erinç) Buzulu


Avaspi Buzulu

        Dağ ve Yol Bisikleti

Muhteşem manzarası ve bakir doğasıyla Hakkâri merkezde bulunan Zap Vadisi, pedal çevirmek için ideal doğal parkurlara sahiptir. 180 km’lik parkura sahip olan Zap Vadisi pedal çevirmenin yanı sıra çeşitli hazların yaşanmasınada imkân verir. Zap Suyu boyunca rafting yapan sporcuları izlemek, yol üstünde bulunan köyle- rin doğal mutfaklarının lezzetlerinden tatmak, dağlardan kaynağını alan soğuk kar sularından içmek, yol üstünde hizmet veren restorantlarda hazırlanan taze alabalıklardan yemek ya da bahar mevsiminde doğada yetişen mantarlar ile ızgara keyfi yapmak yaşanabilecek hazlardan sadece birkaçıdır.

Zap Vadisi'nde Dağ Bisikleti

Hakkâri’de dağ bisikleti için birden çok dağ yolu bulunmaktadır: Berçelan Yaylası, Durankaya Beldesi, Mergabüt Yaylası, Cennet Cehennem Vadisi, Feraşin Yaylası ve Konak Köyü’ne giden yollar.

Hakkâri’de Dağ Bisikleti sporu yapmak eraberinde farklı keyifleri de içerir. Pedal çevirmenin yanında, bakir bir doğayı fotoğraflamak, göçerlerin ve yaylacıların kıl çadırlarında konaklamak, doğal ürünlerle beslenmek gibi keyif verici birçok aktivite de gerçekleştirilebilmektedir.

       Doğa Yürüyüşü (Trekking)

Doğasever insanların, doğal güzellikleri yaşamak ve doğada bulunmak amacıyla başlattıkları trekking, günümüzde alternatif bir turizm türü olarak karşımıza çıkmıştır. Trekking, kent stresinden uzaklaşmak amacıyla günübirlik ya da 2-3 haftalık turlar şeklinde, profesyonel bir rehber eşliğinde kente yakın parkurlar ya da yabancı ülkelerde gerçekleştirilen bir spor konumundadır.

Mergabüt Yaylası-Doğa Yürüyüşü

Hakkâri, bakir doğası, sisli vadileri, dört mevsimde dağlarının zirvelerinde eksilmeyen kar örtüsü ile doğa yürüyüşleri için birçok alternatif sunmaktadır. Hakkâri, sahip olduğu doğası ve iklimi ile yılın dört mevsiminde doğa yürüyüşleri yapmaya imkân sağlar.

Hakkâri merkezde; Helel Vadisi, Mergabüt Yaylası, Berçelan Yaylası, Ağaçdibi Köyü Vadisi, Kırıkdağ Vadisi, Erziki Vadisi, Yüksekova ilçesinde;  Orşe, Cilo Sat Gölleri, Şemdinli ilçesinde; Bağlar (Nehri) Köyü, Çukurca ilçesinde; Narlı Köyü ve Tiyar Vadisi başlıca trekking alanlarındandır.

Helel vadisi parkuru ( Helel vadisi-çiçek vadisi-kırıkdağ köyü) , Yüksekova orşe (orşe şelalesi-terazın gölü-mumın gölü-kervan gölü-ızbırak buzulu-serpel yaylası), Yüksekova Meydanbelek Yaylası

Serpel yaylasından Türkiye nin en büyük vadi buzuluna (izbırak buzulu) 5 km trekking , buzulları gördükten sonra eski kervan yolundan orşe vadisinde bulunan kervan gölüne (yaklaşık 2,5km) sırasıyla mumın gölü, terazın gölü, orşe şelalesi rotası kullanılarak Kadıköy sonra Yüksekovaya varış (yeni yürüyüş rotası olabilir)
-PARKUR DERECESİ ZOR, SADECE PROFESYONELLER İÇİN UYGUNDUR-

       Yamaç Paraşütü

Yamaç Paraşütünde, eğimli ve yüksek bir tepeye açık olarak serilen paraşüt, pilotun koşmaya başlaması ile hava ile dolar ve pilotla birlikte havalanır. Uçuşların süresi kullanılan malzemenin performansı ve pilotun tecrübesine bağlı olarak kilometrelerce veya saatlerce sürebilmektedir.

Hakkâri ve çevresinde, 2000 m. rakımdan başlayıp 3500 m. Rakımlara kadar varan tepelerde yılın altı ayı boyunca yamaç paraşütü yapmak mümkündür. Dört tarafı dağlarla kaplı olan Hakkâri şehir merkezinde, dağların oluşturduğu sıcak hava dalgası sayesinde doğaseverler, saatlerce havada kalıp çetin bir coğrafyayı izleme ve fotoğraflama imkânı sahip olurlar. Yüksekova ilçesi Gever ovası ile Meydanbelek Yaylası yamaçlarından yapılan uçuşlar bölgede bulunan düzlüklerde son bulur. İniş noktaları, herhangi bir engel taşımaması nedeniyle son derece güvenlidir.

Hakkâri il merkezinde ve ilçelerde birden çok yamaç paraşütü parkuru mevcuttur. Belirlenmiş başlıca uçuş bölgeleri şöyle sıralanabilir; Berçelan Yaylası, Mergabüt Kayak Merkezi, Mergan Yaylası, Cilo Sat Dağları, Gever Ovası ve Meydanbelek Yaylası.

       Kayaklı Yamaç Paraşütü

Adrenalin tutkunları tarafından, son yıllarda yamaç paraşütü ile kayağın birleştirilmesiyle oluşturulan bir spor dalıdır. Dağlardan süzülen kayakçıların yer yer uçtuğu, zaman zaman da kaydığı, adrenalini yüksek kayaklı yamaç paraşütü Türkiye’de yeni yeni yaygınlaşmaya başlayan bir spor dalıdır. Kayaklı yamaç paraşütü, Hakkâri ilimizde son iki yıldır yapılmaktadır. Yılın en az altı ayı karla kaplı dağları ve yayaları ile Hakkâri, kayaklı yamaç paraşütü için doğaseverlere birçok alternatif uçuş bölgesi sunmaktadır. Hakkâri’de kayaklı yamaç paraşütü için belirlenmiş başlıca uçuş bölgeleri şöyle sıralanabilir; Berçelan Yaylası, Mergabüt Kayak Merkezi, Mergan Yaylası, Cilo Sat Dağları ve Meydanbelek Yaylası.

Mergabüt Kayak Merkezi